Kimyasal analiz; bir maddenin bileşenlerini ve/veya bileşenlerin bağıl miktarlarını tayin etmek için yapılan işlem(ler)dir. Kalitatif analiz, numuneyi oluşturan element ve/veya bileşiklerin tespitine verilen analiz türüdür. Kalitatif analizde klasik yöntemler, maddelerin karakteristik reaksiyonlarından faydalanır. ön incelemeden (gözle muayene, ısıtma ve alev testi vs) sonra, çeşitli iyonları standart reaktiflerle verdikleri reaksiyonlara göre gruplara ayıran sistematik yollardan gidilir ve bunlardan her birinin (varsa) ortaya konması sağlanır. Kantitatif analiz ise maddenin içerdiği element ve/veya bileşiklerin, yüzde olarak miktarlarının tespiti anlamına gelmektedir. Kantitatif analiz metotları kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır.
Bunlar;
1) Klasik Metotlar
2) Modern (Enstrümantal) Metotlardır.
Klasik metotlar maddenin ağırlık ve hacim yönünden incelendiği yöntemlerdir ve analiz sadece inorganik veya organik kimyasal maddelerin çözeltileri kullanılarak gerçekleştirilir. Modern metotlar ise maddenin ışık absorpsiyonu, manyetik özellikleri veya radyoaktifliği gibi temelleri üzerinde kurulmuştur.
Klasik metotlar da kendi içinde ikiye ayrılır;
- Gravimetrik analiz
- Volumetrik (titrimetrik) analiz
Gravimetrik Analiz; analit konsantrasyonunun tayini için, kimyasal işlemlerden sonra oluşturulan ürünün kütle ölçümüne dayanan bir metottur.
Titrimetrik Analiz; konsantrasyonu bilinen bir çözeltinin analit ile reaksiyona giren miktarının ölçümüne dayanan kantitatif analiz metotlarıdır. Standart çözelti reaksiyon tamamlanıncaya dek ortama yavaş yavaş eklenir.
Kimyasal analizler, kimyasal bileşenleri tanımlamak, kalite kriterlerinin kontrolü ya da tespiti, standardizasyonu sağlamak gibi sebeplerden dolayı gıda sektöründe önemini her geçen gün arttırmaktadır.